Podkarpacki Frysztak to miejscowość sięgająca początkiem swojej historii do XIV wieku, kiedy to pojawiły się pierwsze wzmianki o założeniu miasta na prawie niemieckim (pierwotna nazwa Freistadt). Teraz to świetna, a mało znana baza treningowa, położna niespełna 20 km od Krosna w dolinie Wisłoka.

W 2012 roku poza kolejną wizytą w Czechach i pierwszą w Marcialondze, ukończyłem jeszcze kilka innych biegów. To był dobry rok, ale nie przyspieszajmy wydarzeń. W tej kolekcji był najpierw estoński maraton w Tartu, który w nazwie miał dodatkowe, nieznane mi do tamtej pory oznaczenie: Open Track.

Z Włochami znamy się od bardzo dawna. My – Polacy. Jadamy spaghetti i penne, pamiętamy, że „nie od razu Rzym zbudowano”, zresztą o Rzymie wiemy bardzo dużo chociażby ze szkół, gdzie poloniści, geografowie i historycy każdy kolejny rocznik uczniów katują starożytną historią o potędze Cezara i jemu podobnych.

Tak samo jak kiedyś we Francji, zdarzyło mi się kiedyś zapomnieć sprzętu na Engadin Skimarathon. Tym razem koszyków – materiałowych trzymadeł do dłoni, które wpina się do uchwytu kija, dzięki czemu nie trzeba ciągle kurczowo trzymać sprzętu zaciśniętymi pięściami. A że nie było już czasu na powroty do hotelu lub samochodu, wybrakowany o ten element ruszyłem ze wszystkimi na trasę, ale co zdążyłem się rozpędzić, to wbity w twardy śnieg kij wypadał mi z dłoni i zostawał w tyle. Wyglądało to przekomicznie, kiedy biegłem sto metrów do przodu i dziesięć do tyłu. Pięćdziesiąt do przodu i siedem do tyłu. Czas leciał, a ja byłem coraz bardziej poirytowany, a co gorsza – trwało to aż pięć kilometrów.

Trzeba napisać, że Finlandia to jest bardzo ładny kraj. Mają tam odpowiednie podejście do natury, którą pielęgnują i o którą dbają. Bo mają o co – chyba wszyscy słyszeli kiedyś, jak wiele jest tam jezior. W Finlandii jest śnieg, spokój, tradycje narciarskie i nawet polski wątek historyczny, jeżeli przypomnieć historyczne medale mistrzostw świata, które w Lahti najpierw wywalczył skoczek narciarski Stanisław Marusarz, później biegacz Józef Łuszczek, aż wreszcie znowu skoczkowie – Adam Małysz i Piotr Żyła razem ze złotą drużyną, co było zupełnie niedawno. Generalnie lubię Skandynawię.

Francja i biegi narciarskie to dla mnie cztery próby, nad którymi zawsze wisiało jakieś fatum i serdecznie polecam sprawdzić u wróżki, czy przypadkiem nie jest to trend ogólnoświatowy. Za pierwszym razem, gdy tam pojechałem, dopadła mnie potworna grypa żołądkowa. Kilka dni przed wyjazdem syn poprosił mnie, żebym odwiózł wnuka z rotawirusem do szpitala i jak nietrudno przewidzieć, oczywiście się od niego zaraziłem i momentalnie doczekałem się tego efektów.

Lubię przyjeżdżać do Oberammergau i wracam tam zawsze z wielką ochotą, aczkolwiek kiedy sprawdziłem statystyki ze strony Worldloppet, zdumiało mnie, że skończyłem go zaledwie kilka razy. Myślałem, że tuzin! Jest niedaleko Polski, na tyle blisko, by trasa z domu mieściła się w mojej normie przyzwoitości kilometrów do przejechania na jeden strzał. Poza tym do dyspozycji jest także lotnisko w Monachium, z którego na miejsce startu jest tyle co nic, a w hali przylotów i okolicach nie brakuje wypożyczalni samochodów. Samo miasteczko, poza światem Worldloppet, znane jest przede wszystkim z wystawiania od połowy XVII wieku Pasji związanej z obietnicą złożoną przez mieszkańców, którzy w 1633 roku obawiali się epidemii dżumy. Robią to obecnie jedynie co dekadę, ale i tak nikt z miejscowych nie przywita się inaczej niż słowami „Grüß Gott”, czyli „Szczęść Boże”.

Lubię w sporcie instytucję przedstartowego wyciszenia. To taki miks drobnego stresu przed tym, co mnie czeka i mobilizacji logistycznej, żeby zawczasu usiąść, przemyśleć wszystko i uznać, że jest się gotowym. Zawodowcy i ich psychologowie pewnie dobrze wiedzą, w czym rzecz i mają to opanowane do perfekcji, ale i w sporcie amatorskim działa to w podobny sposób. Uwielbiam położyć się wieczorem i raz jeszcze zerknąć na starannie przygotowane kupki ubrań, sprzętu i ekwipunku, a potem potwierdzić, że wstaję – powiedzmy – o 5.30, a o 6.44 mam wyjście na autobus i każda minuta poranka będzie miała swój sens.

W zdobywaniu czegokolwiek musi być jakaś gradacja. Nie można, a przynajmniej wedle moich wartości, zostać pułkownikiem, jeżeli nie przeczołgało się swojego na poligonie jako szeregowiec. Nie wolno porywać się na Mount Everest, jeżeli nigdy nie wdrapało się na Śnieżkę. Tą była Euroloppet. Później miałem w planach Rysy, Mont Blanc i kolejne. Wyższe, większe, trudniejsze i bardziej wymagające.

Historia z pierwszym Biegiem Piastów to był jednorazowy wyskok nieopierzonego narwańca. Błyskawicznie po debiucie, możliwe, że już w samochodzie w drodze powrotnej z Jakuszyc na Kaszuby zacząłem zastanawiać się, co powinienem zrobić, żeby następnym razem biegło mi się w zawodach lekko i przyjemnie. Sukcesem było przyznanie przed samym sobą, że spontaniczne robienie kilometrów na rowerze po okolicy to zdecydowanie za mało.

Zanim wystartowałem.

Swoje pierwsze narty dostałem na Boże Narodzenie jako ośmiolatek i był to cenny prezent, bo rodzice oprócz mnie mieli do obdzielenia czworo rodzeństwa. Na dzisiejsze czasy to olbrzymia gromada, ale wtedy – jeszcze nic nadzwyczajnego. Matka i ojciec dużo pracowali, ale dawali nam dzięki temu spore możliwości rozwoju. A my z tego korzystaliśmy.

Ja, niebiegacz

Nie jestem żadnym biegaczem narciarskim. Uważam, że żeby nim być albo pozwalać się nim nazywać, trzeba ćwiczyć przynajmniej w sposób półprofesjonalny i zgodny ze sztuką. Przejść szkolenie z kimś, kto ma na ten temat pojęcie i podstawy, żeby go udzielać. Poddawać się reżimowi treningowemu, wyjeżdżać na obozy, dorastać w odpowiedniej atmosferze i poczuciu, że twoim celem jest sport, bycie coraz lepszym, pokonywanie innych i zdobywanie nagród. Wtedy – gdybym miał zaliczony taki etap – jak harcerz ubrałbym mundurek i na ramieniu przyszył sobie sprawność.